به گزارش پایگاه خبری ساخت و ساز هشتم، دال بتی چیست؟ نوعی سقف است که به صورت یکپارچه از مصالحی مانند بتن و فولاد ساخته می شود. از این دال در ساخت انواع سازه با کاربردهای متفاوت و ساخت عرشه انواع پل و کف سازی ها استفاده می شود و اجزای تشکیل دهنده آن میلگرد و بتن هستند. از این نمونه بیشتر در سقف طبقات استفاده می شود و ضخامت آن بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر است. دال هایی که ضخامت کمتری دارند به عنوان سنگ فرش مورد استفاده قرار می گیرند.
دال های بتنی از نظر انتقال بار؛ یا یک طرفه هستند و یا دو طرفه:
دال بتنی یک طرفه
دال یک طرفه سقفی می باشد که در یک جهت باربری دارد، دال یک طرفه بتنی در مقابل نیروهای پیچشی مقاومت خوبی از خودش نشان نمی دهد. سقف تیرچه بلوک یک نوع دال یک طرفه می باشد.
دال بتنی دو طرفه
اگر در هر چهار طرف گوشه های سقف تیر وجود داشته باشد، رفتار دال، دوطرفه خواهد بود. در این صورت بار وارده به سقف به وسیله دو ردیف آرماتورهای عمود بر هم به تیرهای کناری چهار طرف منتقل می شود.
انواع دال بتنی
دال بتنی تخت
دال بتنی تخت در دسته دال های بتنی توپر محسوب می شود و هیچ گونه تیری در آن وجود ندارد. در این نوع سیستم، ستون ها از طریق دال تخت به یکدیگر متصل می شوند. دال تخت از انواع دال دوطرفه می باشد و به صورت مستقیم به ستون متصل می گردد.
دال بتنی با تیر
در سیستم دال بتنی با تیر، بارهای وارده بر دال به صورت دوطرفه به تیرهای عمود بر هم انتقال پیدا می کنند و پس از آن از طریق تیر به ستون متنقل می شوند.
تیر دال از جمله صلب ترین انواع سیستم سقفی می باشد که علاوه بر اجرای دال بتنی، تیرهای اصلی نیز در چهارطرف اجرا می شود و سبب کلاف شدن سازه و ایجاد عملکرد صلب تر آن می گردد.
دال بتنی قارچی
بعضی مواقع، ضخامت دال تخت را در اطراف ستون ها به صورت پله ای افزایش می دهند که به آن کتیبه گفته می شود. زیر این کتیبه را نیز به صورت مخروطی تا ستون ادامه می دهند که به آن سرستون می گویند. این نوع سیستم سقفی به دال بتنی قارچی یا کتیبه ای معروف می باشد.
از دال بتنی کتیبه ای معمولا برای کف هایی با بارهای سنگین مانند انبارها، ساختمان های صنعتی، پارکینگ های طبقاتی و سایر دهانه های بزرگ استفاده می شود.
دال بتنی کوبیاکس
دال بتنی تخت کوبیاکس نیز مانند دال بتنی مجوف یوبوت می باشد و از دو لایه بتن مسلح در قسمت زیرین و بالایی تشکیل شده است. تنها تفاوت آن با دال مجوف این است که به جای هسته بتن مرکزی، در این سیستم از گوی های توخالی استفاده می شود. جنس این گوی ها از پلی اتیلن بازیافتی یا پلی پروپلین می باشد.
مزایای دال بتنی چیست؟
از جمله مزایای این نوع سقف بتنی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اجرای آن به میزان قابل توجه منجر به صرفه جویی در مصرف مصالحی نظیر سیمان، آب، فولاد، سنگدانه ها و … خواهد شد.
- این سقف در برابر آتش و حرارت بسیار مقاوم است.
- طول عمر آن بالاست، در نتیجه ساختمان سال ها عمر می کند.
- سرعت اجرای سقف دال بتنی بالاست.
- رفتار این سقف در برابر نیروهای برشی بالا مناسب است، در نتیجه در برابر زمین لرزه نسبت به سازه های دیگر مستحکم تر می باشد.
- نوعی عایق صوتی به شمار می‌آید.
- با انتخاب سقف دال می توان در هزینه های حمل و نقل صرفه جویی نمود.
- خزش آن قابل قبول بوده و مقاومت برشی و خمشی آن بالا می باشد.
معایب دال بتنی چیست؟
- استفاده از آن در ساختمان های اسکلت فولادی توصیه نمی شود.
- وزن این سقف نسبت به سایر سقف ها بالاتر است.
- مقاومت کششی دال بتنی پایین می باشد.
نکات مهم در طراحی دال بتنی چیست؟
دال های بتنی روی زمین اغلب به صورت بتن ساده طراحی می شوند و در صورتی که آرماتور گذاری شوند، میزان آرماتوری که به کار میرود، مانند کارکرد درزها، به منظور کنترل ترک و ممانعت از باز شدن ترک ها یا پلکانی شدن دال در مجاورت درز می باشد.
هدف از استفاده از دال بتنی ساده روی زمین انتقال بارها از منبع اصلی به بستر روسازی با حداقل خسارت می باشد.
روش های طراحی بیان شده مقاومت بتن دال را با فرض اینکه ترک نخورده و بدون آرماتور می باشد در نظر گرفته است.
طراحی دال متکی بر زمین براساس آیین نامه ACI360 برای کف هایی قابل استفاده است که به عنوان محل انبار سبک و سنگین صنعتی، کف مسکونی و تجاری و نظایر آن بکار برده شود و شامل بارهای استاتیکی و دینامیکی است.ممکن است توسط ماشین های حمل و جابجایی بار به دال بتنی کف وارد می شود.
تنش های به وجود آمده در دال متکی بر زمین ناشی از بارهای وارد بر آن و همچنین تغییرات حجمی بتن می باشد. اندازه این تنش ها بستگی به پارامترهایی مانند درجه یکسره گی، مقاومت خاک بستر و یکنواختی، روش اجرا، کیفیت ساخت و مقدار و موقعیت بارها دارد.
در اغلب حالات، اثرات این پارامترها را فقط می توان با در نظر گرفتن فرضیات ساده ای مرتبط با خصوصیات مصالح و اندرکنش خاک – سازه ارزیابی نمود.
