به گزارش پایگاه خبری ساخت و ساز هشتم، درخصوص افزایش حاشیهنشینی در مشهد، این شهرستان با سه و نیم میلیون نفر جمعیت و ۹ هزار و ۸۱ کیلومترمربع مساحت متشکل از سه بخش مرکزی، احمدآباد و رضویه، ۱۱ دهستان و ۳۶۵ روستا است.
کلانشهر مشهد نیز با ۳۵۰ کیلومترمربع مساحت و سه میلیون نفر جمعیت در بخش مرکزی این شهرستان واقع شده است.عمده ساختوسازهای غیرمجاز در ۱۲۸ روستای واقع در حریم این کلانشهر روی میدهد.
بنا بر اعلام معاون عمرانی فرماندار مشهد سال گذشته ۹۰۰ پرونده در خصوص تخلفات ساختوساز در داخل محدوده و افزایش حاشیهنشینی در ۳۶۵ روستای مشهد از جمله ۱۲۸ روستای واقع در حریم شهر مشهد تشکیل و به کمیسیون ماه ۹۹ استانداری ارجاع داده شد.
افزایش قیمت ملک در مشهد مقدس که حالا تب خرید زمین را افزایش داده است.این پدیده موجب شده تا سودجویان نیز بر فرصت خرد کردن اراضی بیفزایند. در واقع از این عطش خریداران برای فروش زمین و باغ استفاده کنند.
روند صعود خرید زمین در خارج از شهر
احسان دهقانی یکی از مالکان مشاور املاک در مشهد در این رابطه میگوید: تا یک سال پیش اراضی این منطقه به قطعات ۵۰۰ الی یک هزار متر حدود ۵۰ الی ۱۰۰ میلیون تومان باوجود ۵۰ متر بنا بسته به موقعیت خریدوفروش میشد. اما با افزایش قیمتها حالا هر قطعه زمین یک هزار متری به قیمت ۵۰۰ تا یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است.
وی باذبیان اینکه اراضی این منطقه که خارج از بافت مسکونی قرار گرفتند فاقد انشعاباتی هم چون آب و برق هستند، افزود: باوجوداینکه اراضی خارج از بافت در این منطقه حتی سند ملکی نداشته و سالها بین دولت و کشاورزان دارای اختلاف است.
وی اظهار میکند: بااینحال به دلیل گران شدن زمین در داخل شهر بسیاری از شهروندان مشهدی به دلیل اینکه ۳۰ کیلومتر تا مشهد فاصلهدارند استقبال زیادی از این منطقه داشتند. به همین علت آنها به سمت افزایش حاشیهنشینی رفتهاند.
این متصدی املاک باغ ویلا بابیان اینکه پدران ما در روزگار قدیم در این منطقه به کشت گندم و جو اشتغال داشتند.وی افزود: اما حالا این اراضی همگی به ویلا باغ و محلی برای تفریح شهرنشینان تبدیلشده است.
او در پاسخ به این سؤال که آب برای آبیاری این باغها از کجا تأمین میشود بیان می کند: اغلب باغها با تانکر سیار آبرسانی میشوند. برخی نیز با لولهکشی نسبت به خریداری آب به بهای ۱۰ میلیون تومان در سال از چاه موتور اقدام کردند.
دهقانی بابیان اینکه چندین سال پیش جهاد کشاورزی با حضور فرمانداری نسبت به تخریب بسیاری از باغ ویلاهای غیرمجاز در این منطقه اقدام کرد به ما می گوید: باوجود تخریبهای گسترده اما باری دیگر هجوم برای ساختوسازها افزایش یافت.افزایش حاشیهنشینی در مشهد
برخورد با تخلفات غیرمجاز
مدیر جهاد کشاورزی مشهد پیرامون افزایش حاشینه نشینی در مشهد و داستان ریشه دار و اراضی که شبانه باغ ویلا می شوند اظهار می کند: برخورد با تخلفات حوزه تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی تا قبل از سال ۱۳۹۵ خیلی چشمگیر نبود.اما این روند از سال ۹۵ به بعد روند رو به رشدی را آغاز کرد.
امید طهماسبی زاده با اشاره به اینکه دولت در حوزه حفاظت از اراضی کشاورزی توانمندی و عملکرد بالایی از خود نشان داد.
آنها به ما می گوید: در ۶ ماه دوم سال گذشته برابر با کل عملکرد سالهای ۹۶،۹۵ و ۹۷ در حوزه برخورد با این تخلف عمل شده است.برخورد با تغییر غیرمجاز کاربری اراضی معادل ۵۰۰ درصد افزایشیافته است.
امید طهماسبی زاده با اشاره به اینکه تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی توأم و همراه با آسیبهای منفی بسیار فراوانی از جمله افزایش حاشیهنشینی است.
وی بیان می کند: در این حالت بستر تولید غذا که منجر به امنیت غذایی است از بین میرود.همچنین از ظرفیت اشتغال این اراضی و جلوگیری از مهاجرت کاسته میشود. وی در پاسخ به اینکه چگونه میتوان از سرعت این ساختوسازها جلوگیری کرد بیان میکند: راهاندازی و فعالیت شورای حفظ حقوق بیتالمال و کمیته صیانت از حریم مشهد موجب تعامل و همکاری خوبی میان دستگاههای مختلف شد که مشکل کمبود نیروی جهاد کشاورزی مشهد را رفع کرده است.همانطور که اذعان شد روند برخورد با این ساختوسازهای غیرمجاز شتاب گرفته است.
وجود دلالان و تغییر کاربری زمینها
تغییر کاربری غیرمجاز اراضی را نمیتوان انکار کرد. قیمت زمین مانند بقیه کالاها گران شده است.به همین دلیل شاهد افزایش آمار تغییر کاربری اراضی کشاورزی و افزایش حومهنشینی هستیم.
اگر بنایی ساخته شود افزایش قیمت شامل آن میشود. حتی اگر این بنا بهصورت غیرمجاز ساختهشده باشد.علت افزایش تغییر کاربری زمینهای کشاورزی به مسکونی را نقدینگی میداند.که این ماجرا بازارهای مالی اراضی کشاورزی را هم بینصیب نگذاشته است.
نیازی با اشاره به اینکه خریدوفروش و قطعهبندی مشاع، قانونی است و ما نمیتوانیم مانع خریدهای مشاع شویم.وی افزود: اگر ۱۰۰ متر زمین هم باشد خریدوفروش مشاع و زیر محدودههای اقتصادی انجام میگیرد.اما امروز چالش اصلی ما در تغییر کاربری، دلالها و سوداگران هستند. آنها اراضی کشاورزی را میخرند و مثلاً یک هکتار را به ۱۰ قطعه هزار متری تبدیل میکنند و به ۱۰ نفر میفروشند.
متاسفانه برخی دلالان زمین را میخرند و میسازند و میفروشند و سود میلیاردی میبرند.بعد واحدها را میفروشند.اما وقتی این تغییر کاربریها شناسایی میشود که خریدار اصلی سودش را برده و زمین یا خانه را مثلاً به یک کارمند بازنشسته فروخته است.
حالا ما بهجای سوداگر اصلی با خریدار بیتقصیر مواجه میشویم. در قانون هم برای برخورد با متخلفان دستباز داریم اما برای مقابله با سوداگران قانون و مجازاتی دیده نشده است. این یکی از چالشهای ما در مقابله با تغییر کاربری غیرمجاز است.