به گزارش پایگاه خبری ساخت و ساز هشتم، شکوفایی شهری چیست؟ شکوفایی، مفهومی گسترده است که در ارتباط با توسعه متعادل و هماهنگ در محیطی همراه با عدالت و انصاف مطرح می‌شود. بر این اساس شکوفایی شهری، نوعی ساخت‌وساز اجتماعی است که به فعالیت‌های انسانی کالبد می‌بخشد. شکوفایی به‌عمد و آگاهانه در شرایطی بی‌طرفانه در هر زمان و مکانی، چه در مقیاس بزرگ و چه کوچک، شروع به ساخت‌وساز می‌کند.
مفهوم شکوفایی شهری بررسی می‌کند که شهرها چگونه تولید داشته باشند و از چه راهی مزایای این تولید به شیوه‌ای عادلانه بین شهروندان تقسیم شود. این تفکر متضمن رشد اقتصادی، حاکم‌بودن روابط اجتماعی، پایداری محیطی و کیفیت بهتر زندگی است. این نگرش پنج بعد را به‌مثابه ابعاد اصلی شکوفایی در شهرها عنوان می‌کند.
مولفه‌های شکوفایی شهری چیست؟
بهره‌وری یا رشد اقتصادی بر پایه تولید، ایجاد سرمایه و اشتغال
بهره‌وری، استفاده بهینه از منابع با اجرای استانداردها و الگوها مطابق با شاخص‌ها (اعم از نیروی انسانی، سرمایه، زمین، مواد، انرژی، تجهیزات، اطلاعات و…) در فرایند عملکردی یک سازمان در تولید یا عرضه خدمات است.
سازمان ملل متحد در برنامه‌ریزی بهبود مدیریت شهری و شکوفایی شهری، موضوع بهره‌وری شهری یا استفاده بهینه از منابع را جست‌وجوی راههایی برای توسعه همه‌جانبه شهری به همراه رشد و رونق اقتصادی آن دانسته است؛ به گونه‌ای که رفاه و بهبود وضعیت همه ساکنان شهر را فراهم کند.
کیفیت زندگی
بهبود کیفیت زندگی در هر جامعه‌ای، یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های عمومی آن جامعه است. در طول سه دهه اخیر، کیفیت زندگی به‌مثابه جانشینی برای رفاه مادی، به اصلی‌ترین هدف اجتماعی کشورهای مختلف تبدیل شده است.
همچنین کیفیت زندگی به معنای قابلیت زندگی یک مکان معرفی می‌شود؛ به‌طور کلی انسان در هر مرحله از زندگی در تلاش برای دستیابی به رفاه و آسایش بیشتر و درمجموع کیفیت بهتر زندگی است؛ درواقع جامعه زمانی پویایی و نشاط لازم را دارد که شهروندان آن از کیفیت زندگی کافی و مطلوب برخوردار باشند.
توسعه زیرساخت
زیرساخت‌های شهری از قوی‌ترین مظاهر و نمادهای فرهنگ مادی یا بعد مادی ساختار شهری به شمار می‌روند و برای شکوفایی شهری ضروری‌اند. کاربران سیستم حمل‌ونقل شهری در منطقه‌ای خاص شامل افرادی با پیشینه و ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی مختلف ازجمله سنین مختلف، جنس، محدوده درآمد و وضعیت اشتغال هستند. برای دستیابی به رشد اقتصـادی پیوسته، ایجـاد و توسـعه زیرساخت‌هـا و همچنـین شـکل‌گیـری بسـترهـای لازم به‌منظور تحقق اقتصادی پویا و رقابتی، امری لازم و ضروری است.
به‌طور کلی زیرساخت‌ها به دو دسته عمده اقتصادی و اجتماعی طبقه‌بنـدی می‌شوند؛ زیرساخت‌های اقتصادی شامل حمل‌ونقل، مخابرات، اطلاعات و انرژی و زیرساخت‌های اجتماعی شامل بعد آموزش، بهداشت و سلامت نیروی انسـانی است که با شاخص هزینه‌های عمومی دولت بر آموزش و همچنین بر بهداشـت و سلامت نیروی انسانی به‌صورت درصدی از کل مخارج دولت ارزیابی می‌شوند.
عدالت و مشارکت اجتماعی
حرکت به سمت پایداری شهرها و رسیدن به آن زمانی محقق خواهد شد که تخصیص و توزیع خدمات و امکانات میان واحدهای فضایی و اجتماعی شهرها برمبنای نیازهای جمعیتی و مساوات و برابری جغرافیایی انجام شود. دیوید هاروی عدالت اجتماعی و فضایی را در شهرها، تخصیص عادلانه منابع و امکانات شهری می‌داند؛ به گونه‌ای که افراد با کمترین شکاف و اعتراض به حقوق خود مواجه باشند و نیازهای جمعیتی در ابعاد مختلف برآورده شود.
از نظر جغرافیایی، عدالت اجتماعی شهر مترادف با توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آنهاست و از اهداف آمایش شهری به شمار می‌آید. توزیع ناعادلانه این امکانات و منابع به بحران‌های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی خواهد انجامید.
پایداری زیست محیطی در شکوفایی شهری چیست؟
از آنجا که هرگونه فعالیتی برای ارتقای کیفیت زندگی و توسعه انسانی در محیط‌زیست تحقق می‌یابد، وضعیت محیط‌زیست و منابع آن ازنظر پایداری یا ناپایداری بر فرایند توسعه تأثیرگذار خواهد بود؛ بر این اساس، هر بحثی درباره توسعه بدون توجه به مفهوم پایداری زیست‌محیطی ناتمام تلقی می‌شود؛ درواقع شکوفایی و پایداری زیست‌محیطی شهرها درهم‌آمیخته هستند. شهرها فقط زمانی شکوفایی خود را حفظ می‌کنند که اهداف زیست‌محیطی و اجتماعی آن‌ها به‌طور کامل با اهداف اقتصادی سازگار باشد.
ارزیابی پایداری به سیاست‌گذاران کمک می‌کند تصمیم بگیرند چه اقداماتی انجام بدهند و چه اقداماتی انجام ندهند تا شهرها پایدارتر شود. در این زمینه ارزیابی پایداری زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرایند برنامه‌ریزی توسعه پایدار است و توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها برای دستیابی به یک برنامه‌ریزی مناسب همگام با متغیرهای محیط طبیعی، امری اجتناب‌ناپذیر است.
- منبع خبر : صدای معمار
