نمای خشک چیست؟ | بررسی مزایا و انواع روش‌های نصب |
نمای خشک چیست؟ | بررسی مزایا و انواع روش‌های نصب |
برخلاف روش های سنتی، در این سیستم برای اجرای نما خبری از ملات نیست. در حقیقت در نمای خشک، نوعی سیستم نصب سبک با اتصالات مکانیکی جایگزین ملات برای نصب نما به ساختمان می شود.

به گزارش پایگاه خبری ساخت و ساز هشتم، نمای خشک چیست؟ نمای خشک متشکل از لایه های متعددی است که شامل پوسته بیرونی، فضای داخلی تهویه پذیر، لایه عایق حرارتی و دیواره داخلی ساختمان است. بنابراین بین دیواره اصلی ساختمان و مصالحی که برای پوسته ساختمان استفاده می شود، فاصله ای تعیین شده وجود دارد. تمام لایه های نمای خشک با استفاده از سازه هایی از جنس فولاد و آلومینیوم، به سازه اصلی و اسکلت ساختمان نصب می شوند.

انواع نمای خشک

بر اساس نحوه ی نصب و قرار گرفتن اتصالات در نمای خشک، این نوع نما را به دو دسته ی مشهود یا نمایان Visible و نامشهود یا غیر نمایان Invisible تقسیم می کنند.

سیستم های نمای خشک نمایان

در سیستم های نمای خشک مشهود یا نمایان قسمتی از بست هایی که برای نگه داشتن سرامیک استفاده می شوند، از بیرون ساختمان هم قابل مشاهده هستند. البته راه هایی هم برای کاهش جلب توجه این بست ها وجود دارد ز جمله رنگ کردن قسمت های نمایان بست به رنگ رویه نما. در صورت انجام این کار حتما باید از رنگ های پایدار در برابر عوامل جوی استفاده کرد، چون این بست ها در معرض آسیب دیدگی بر اثر عوامل جوی قرار دارند.

سیستم های نمای خشک غیر نمایان

در سیستم های نمای خشک نامشهود یا غیرنمایان، بعد از نصب نما بست های مورد استفاده مشاهده نمی شوند. در واقع قبل از آن که نما نصب شود روی سطح رویه ساختمان عملیاتی انجام می شود که بسته به نوع سیستم ممکن است به صورت سوراخ و یا شیارهایی در پشت یا لبه های رویه باشد.

مزایا و ویژگی های نمای خشک چیست؟

این نمای مدرن به علت ویژگی های مثبت و مزایای متعددی که دارد بسیار پر استفاده و رایج شده است. در اینجا به مزایا و ویژگی های انتخاب و نصب نمای خشک به عنوان نمای ساختمان اشاره می کنیم.

سرعت اجرای نما

از آن جایی که در نمای خشک از چهارچوب‌های فلزی به عنوان قالب و الگوی اجرای نما استفاده می شود، نما را می توان بدون استفاده از داربست آماده کرد. این روند باعث می شود تا سرعت اجرای نمای خشک به صورت قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کند و تا ۵۰ درصد در زمان اجرای پروژه صرفه جویی خواهید داشت.

کیفیت بالا

یکی از مزیت های نمای خشک این است که برای اجرای آن می توان از هر نوع مصالحی از جمله کامپوزیت، اچ پی ال ( HPL )، سنگ، سرامیک، آجر، آلوکوتا، چوب پلاست، ترمو وود ( چوب )،  سمنت برد (smartboard) ، مش استرچ متال / اکسپندد متال، نمای GRC / GFRC و … به روش صنعتی استفاده کرد.

این ویژگی نمای خشک سبب شده تا بسیاری از مشکلاتی که طراحان، مهندسان، متخصصان و مدیران پروژه ها با آن روبرو هستند، برطرف شود و با استفاده از این مصالح در هر سایز، ضخامت و رنگی که لازم است، به بالا رفتن کیفیت نما و اجرای کامل طرح مورد نظر خود خواهند رسید. از طرفی با تولید صنعتی مصالح مورد نیاز برای رویه نما و مقاطع زیرسازی نما ازجمله پروفیل های آهنی، آلومینیومی یا گالوانیزه و استیل، با کاهش خطاهای انسانی و در نتیجه بالا رفتن کیفیت نهایی مصالح و نمای اجرا شده مواجه می شویم.

کاهش اتلاف انرژی

به دلیل استفاده از عایق حرارتی در سیستم نمای خشک می توان اعلام کرد که این نما جلوی اتلاف انرژی ساختمان را گرفته و باعث کاهش هزینه ها می شود. در این سیستم ابتدا به صورت مستقل و با استفاده از چسب یا اتصالات مکانیکی، یک لایه عایق حرارتی به بدنه ساختمان متصل می شود. بعد از این اتصال چهارچوب یا اسکلت نگه‌دارنده که می تواند از جنس چوب، فولاد یا آلومینیوم ‌باشد، روی ساختمان نصب می شود. با این روند، فاصله ای معین میان نمای خشک و عایق حرارتی وجود خواهد داشت که خود این فضای خالی هم عایقی در برابر اتلاف انرژی است.

قابلیت تعویض یا تعمیر نما

چنان چه المانی از پوشش نمای خشک آسیب ببیند، به راحتی می توان قسمت کوچکی از پوشش و نما را باز کرد. در صورتی که قابلیت تعمیر وجود داشت، می توان آسیب آن ناحیه را برطرف کرد و یا در صورت غیر قابل تعمیر بودن، آن قسمت را به طور کامل با قطعه ای جدید تعویض کرد. این قابلیت در بسیاری از انواع نماهای دیگر وجود ندارد و در صورت آسیب دیدن قسمتی از نما مجبور به تقبل هزینه ی زیادی برای تعویض کامل آن خواهید شد.

نصب آسان

برای نصب سیستم نمای خشک نیاز به کارگر حرفه ای نیست چرا که نصب آجر و ریل‌ها در این سیستم، به صورت مکانیکی است بنابراین در نصب آن دغدغه ی خاصی وجود نخواهد داشت و خبری از دستمزدهای بسیار گزاف نیست.

عدم ایجاد ضایعات ساختمانی و آلودگی صوتی

از آن جایی که سیستم نمای خشک به صورت مستقیم روی دیوار ساختمان قابل اجرا است و نیاز به برداشتن سطح دیوار موجود، نیست، اجرای این سیستم هیچ نوع ضایعات یا زباله ی ساختمانی ایجاد نمی کند و مزاجمتی از نوع آلودگی صوتی برای دیگران ندارد.

قابلیت اجرا برای ساختمان‌های مرتفع

همان طور که توضیح داده شد در این سیستم از ملات استفاده نمی شود. به همین دلیل هم برای پروژه ها و ساختمان های مرتفع بسیار سریع و آسان تر از سایر نماها مانند نمای آجری می توان نمای خشک را نصب کرد.

استفاده از نمای خشک در ساختمان مزایای دیگری هم دارد ازجمله اینکه :

  •  عمر ساختمان افزایش پیدا می کند.
  • باعث کاهش وزن و حجم فوندانسیون می شود.
  • طراحی آن کاملا مهندسی شده است و پرتی مصالح ندارد.
  • مصالح آن قابلیت سازگاری کامل در برابر تغییرات دما را دارند.
  • امکان بازیافت مصالح مورد استفاده وجود دارد.
  • نیازی به یکپارچه و به هم پیوسته بودن سطح زیرین و سطح ساختمان ندارد.
  • با سیستم های مختلف سازه ای مانند اسکلت فلزی و بتنی سازگاری کاملی دارد

مصالح مورد استفاده در نمای خشک چیست؟

برای اجرای نمای خشک دست شما در انتخاب مصالح باز است و می توانید هر نوع مصالحی که قابل استفاده برای نمای داخلی و خارجی ساختمان است را در هر ابعادی و از ضخامت ۵ میلیمتر تا ۵۰ میلیمتر استفاده کنید. از مصالح رایج تر برای اجرای نمای خشک می توان به تایل سرامیک خشک پرسلانی، ورق کامپوزیت، کرتین وال ها، تایل تراکوتا و … اشاره کرد.

مقایسه ی نمای خشک و نمای ملاتی

همان طور که از عنوان نمای خشک مشخص است و قبلا هم توضیح دادیم، تفاوت اصلی نمای خشک با نمای سنتی یا نمای ملاتی در نوع نصب مصالح نما به سازه ساختمان است. در نمای خشک بر خلاف نمای ملاتی،  از ملات استفاده نمی شود و سطح رویه نما را به وسیله اتصالات مکانیکی و عمدتاً فلزی به سازه ساختمان متصل می کنند.

قبل از ایجاد سیستم نمای خشک، برای نصب نما از ملات یا چسب سیمانی برای اتصال نما به سازه اصلی ساختمان استفاده می شد. این نوع سیستم مشکلات و محدودیت هایی داشت ازجمله این که امکان استفاده از عایق کاری یا لایه عایق در این روش وجود نداشت و باعث اتلاف انرژی بسیار زیاد و ورود هوا و آلودگی صوتی به داخل ساختمان می شد. همچنین فشار و بار باد در ارتفاعات زیاد استحکام نما را زیر سوال برده و موجب سقوط نما می شد که خطرات جبران ناپذیری را به دنبال داشت.

مصالح موردنیاز در نمای خشک چیست؟

در سیستم نمای خشک مصالح مورد استفاده برای نما با زیر سازی های آلومینیومی و بدون استفاده از نیروی چسبندگی روی سازه اصلی ساختمان اعمال می شود و در نهایت عمر نما افزایش پیدا می کند حتی در صورتی که نصب آن صحیح و مهندسی باشد می توانید مطمئن باشید که در شرایط سخت جوی هم به هیچ وجه سقوط نخواهد کرد و آسیبی نخواهد دید.

در روش سیستم نمای خشک نمای ساختمان دوپوسته می شود که یک لایه عایق وجود دارد و محفظه ای خالی. محفظه خالی هم مانند عایقی برای محافظت از ساختمان در برابر شرایط جوی، آلودگی های صوتی و سایر مزاحمت ها عمل می کند. تهویه جریان هوای داخل این محفظه با توجه به شرایط اقلیمی محل قرارگیری ساختمان و بسته به نیاز آن منطقه قابل تغییر است. برای شرایط اقلیمی گرم و مرطوب هوای داخل این فضا قابل تهویه است، اما برای شرایط اقلیمی سرد و خشک، طراحی نما طوری انجام می شود که هوا داخل فضای خالی محبوس شود تا عایق بهتری برای ساختمان باشد.

دلیل استفاده رایج از نمای خشک چیست؟

یکی از عواملی که نیاز به وجود سیستم اجرای نمای خشک را ایجاد کرد، سخت بودن اجرا و مشکلات متععد دیگری بود که در اجرای نمای سیستم سنتی مانند نمای ملاتی وجود داشت. برای مثال ریختن نما در اثر عوامل متفاوتی در اجرای نمای ملاتی، یکی از مشکلات رایج این روش بود. از طرفی با توسعه تولیدات و پیشرفت تکنولوژی محصولات مورد استفاده در نمای ساختمان ها به سمت مدرن شدن رفتند و محصولاتی نوین برای نما ایجاد شد که با مزایا و ویژگی های خود، طراحان و مهندسان ساختمان ها را به خود جذب کردند. اما با سیستم ملاتی، محدودیت هایی برای انتخاب مصالح به وجود می آمد. برای مثال سرامیک های پرسلانی، جذب آب بسیار پایینی و حداکثر تا ۰٫۵ درصد دارند که به همین دلیل هم چسبندگی ملات ماسه سیمان به این نوع از مصالح در حد صفر است.

بنابراین امکان استفاده از سرامیک پرسلانی در نما به روش سنتی، وجود ندارد. البته این موضوع درباره ی سایر مصالح نوین رویه ساختمانی از جمله HPL، کورین و ترمووود هم صدق می کند. در نهایت با وجود محدودیت ها و مشکلات اجرایی از این دست، نیاز به استفاده از اتصالات خشک در نمای ساختمان به وجود آمد. با پیدایش سیستم نمای خشک، استقبال بسیار زیادی از این نوع سیستم اجرای نما به عمل آمد چراکه در این سیستم امکان نصب مصالح نوین ساختمانی با تنوع بالا در طرح و جنس و رنگ فراهم شد و اجرای این روش بسیار سهل تر از روش های سنتی اجرای نما بود.

اجزای سیستم نمای خشک چیست؟

  • عایق حرارتی : به صورت مستقل و با اتصال مکانیکی، یک لایه عایق حرارتی توسط چسب یا اتصالات مکانیکی به زیر کار، یعنی دیوار اصلی ساختمان متصل می شود.
  • فضای خالی : برای جلوگیری از ورود رطوبت به داخل ساختمان، اتلاف انرژی و تهویه، فضایی خالی بین نما و عایق در نظر گرفته می شود.
  • چهارچوب نگهدارنده : برای ساخت چهارچوبی که به عنوان نگهدارنده نما استفاده می شود، از مصالح مختلفی مانند چوب اشباع شده، فولاد یا آلومینیوم می توان بهره برد. نکته ی قابل توجه طراحی اصولی فواصل و اندازه ها است که باید به گونه ای باشند که در برابر عوامل مخرب جوی ازجمله باد و رطوبت مقاومت بالایی داشته باشند.
  • مصالح نما و اتصالات : برای مصالح نما از هر گونه مصالحی که قابلیت اجرا به صورت خشک دارند از جمله سنگ، ورق کامپوزیت، ترمووود، سرامیک خشک پرسلانی، شیشه، کاشی، آجرهای سفالین و … می توان بهره برد.

انواع روش های نصب نمای خشک

روش های مختلفی برای نصب نمای خشک وجود دارد ازجمله :

  • اتصال به سازه کاست
  • اتصال به سازه نگهدارنده
  • نصب پانل های ستونی با گیره های داخلی
  • نصب به صورت مستقیم با استفاده از گیره های چاقویی و دو شاخ با استفاده از ابزارهایی مانند مته ها و سر مته ها، ماشین دریل زیر برش شامل دریل دستی، جایگاه دریل ماشین و دریل اتوماتیک

نکات مهم در اجرای نمای خشک چیست؟

در انتخاب چهارچوب نگهدارنده توجه به استحکام و مقاومت بالای آن، ضروری است.

  • مصالحی که برای زیرسازی نمای خشک انتخاب می شوند باید با هم سازگار باشند تا بر اثر مغایرت شیمیایی با یکدیگر دچار خوردگی نشوند.
  • مصالح مورد استفاده برای زیر سازی و رویه نما باید از نظر زیبایی هم بررسی شوند که با هم تطابق داشته باشند.
  • اتصالات باید ضخیم و با دوام باشند تا در برابر سرما، گرما، بخار آب و گازهای موجود در هوا مقاومت کنند.
  • آب بندی پنجره ها، درز ها، برآمدگی ها و نقاط کور ساختمان باید با نهایت دقت انجام شود.
  • بعد از نصب و اتمام اجرای نمای خشک باید کیفیت کل سازه نما را بررسی و آزمایش کرد.

قیمت اجرای نمای خشک

در هزینه نهایی و تمام شده اجرای نمای خشک پارامتر های مختلفی تاثیر گذار هستند که مهم ترین آنها عبارتند از :

  • قیمت و نوع مصالح انتخابی برای سطح رویه
  • نوع سیستم مورد استفاده برای نصب نما
  • نوع سازه ساختمانی
  • ابعاد مصالح رویه و میزان برشکاری مورد نیاز
  • شکل معماری و میزان شکست های موجود در سطح نما
  • ارتفاع ساختمان
  • موقعیت جغرافیایی پروژه

لازم به ذکر است که هر چه مصالح مورد استفاده برای رویه ابعاد بزرگتری داشته باشند، میزان هزینه ای که برای مصالح زیرسازی پرداخت می شود کمتر خواهد بود.

  • منبع خبر : Salco Company